Profilaktyka wad postawy u dzieci – praktyczny przewodnik dla rodziców

Profilaktyka wad postawy: ruch, ergonomia i czujność rodzicielska

W dobie ekranów i siedzącego trybu życia, coraz więcej dzieci zmaga się z problemami postawy. Garbienie się czy koślawość kolan to tylko niektóre z dolegliwości, które mogą mieć długofalowe konsekwencje dla zdrowia. Dobra wiadomość? Wielu z tych problemów da się skutecznie zapobiegać – codzienną troską o ruch, ergonomiczne otoczenie i czujność ze strony rodziców. Oto cztery filary profilaktyki wad postawy u najmłodszych:

Ruch to podstawa – co najmniej 60 minut dziennie

Regularna aktywność fizyczna nie tylko poprawia kondycję i nastrój, ale przede wszystkim wzmacnia mięśnie głębokie odpowiedzialne za stabilizację kręgosłupa. Dzieci potrzebują różnorodnych form ruchu – najlepiej poprzez zabawę i spontaniczną aktywność.

Polecane aktywności:

• Pływanie – angażuje całe ciało, wzmacnia mięśnie bez obciążania stawów.
• Zabawa na placu zabaw – wspinaczki, huśtanie czy bieganie rozwijają równowagę i koordynację.
• Taniec i jazda na rowerze – uczą kontroli nad ciałem i poprawiają świadomość ruchową.

Rodzice powinni zachęcać dzieci do aktywnego spędzania czasu każdego dnia!

Plecak – lekki i ergonomiczny

Zbyt ciężki lub źle dobrany plecak to częsty winowajca problemów z kręgosłupem u uczniów. Idealny plecak to taki, który:

• waży nie więcej niż 10–15% masy ciała dziecka,
• ma szerokie, regulowane szelki i usztywniony tył, co pozwala równomiernie rozłożyć ciężar – nie na barkach, ale na biodrach.

Rodzice powinni regularnie kontrolować zawartość plecaka – czy na pewno wszystkie książki są potrzebne danego dnia?

Ergonomiczne stanowisko do nauki

Długie godziny przy biurku wymagają odpowiednio dostosowanego miejsca do nauki. Kluczowe zasady ergonomii:

• Biurko: blat powinien znajdować się na wysokości łokci dziecka.
• Krzesło: z podparciem lędźwiowym, regulacją wysokości i możliwością swobodnego siedzenia.
• Stopy oparte na podłodze, kolana zgięte pod kątem 90° – to podstawa prawidłowej pozycji siedzącej.

Warto również zadbać o odpowiednie oświetlenie oraz unikać siedzenia na łóżku z laptopem czy tabletem.

Ograniczenie czasu przed ekranem

Smartfony, tablety i komputery to nieodłączna część dzieciństwa XXI wieku. Jednak zbyt długi czas spędzany w pozycji pochylonej prowadzi do deformacji kręgosłupa – zwłaszcza hiperkifozy piersiowej. Tu rola rodzica jest nie do przecenienia, a wprowadzenie limitów korzystania z urządzeń absolutną koniecznością!

Zalecenia:

• Przerwy co 30 minut – rozciąganie, przysiady, skłony.
• Czas przed ekranem – dla młodszych dzieci nie więcej niż 1 godzina dziennie.
• Ekran na wysokości oczu – aby uniknąć pochylania głowy do przodu.

Niepokojące objawy – kiedy zgłosić się do specjalisty?

Dziecko samo nie zwróci uwagi na nieprawidłową postawę czy źle dopasowane krzesło. Ale będzie zgłaszało dolegliwości, takie jak: częste bóle pleców, kolan czy stóp. Dlatego to czujność i zaangażowanie rodziców są fundamentem profilaktyki. Warto obserwować, jak dziecko się porusza, siedzi, czy nie zaczyna się garbić. Kiedy należy się zwrócić o pomoc?

Obowiązkowo, jeśli zauważysz:

• asymetrię w ustawieniu ramion, łopatek, bioder lub chodzie,
• bóle pleców, kolan lub stóp – zwłaszcza powtarzające się,
• zaokrąglone plecy,
• koślawe kolana (mamy z nimi do czynienia, jeśli u dziecka obserwujemy co najmniej 5 cm odległość między kostkami, gdy stoi wyprostowane ze złączonymi kolanami)

A także profilaktycznie! Warto regularnie – przynajmniej raz w roku – umawiać się na wizyty kontrolne u pediatry lub fizjoterapeuty, które mogą pomóc we wczesnym wykrywaniu problemów.

Co, jeśli pojawi się problem?

Lekarz lub fizjoterapeuta zdiagnozował skoliozę, lub inną wadę postawy u Twojego dziecka? Nie panikuj! Przejdź do działania.

Jednym z rozwiązań jest zapisanie dziecka na zajęcia korekcyjne, a uczestniczenie w nich jest bezpłatne (wymagają skierowania od lekarza POZ i najczęściej prowadzone są w placówkach edukacyjnych). Jeśli jednak oczekujesz precyzyjnej diagnostyki i spersonalizowanej terapii warto postawić na indywidualne zajęcia z fizjoterapeutą. Jak to robimy w Osteo-Mach?

Indywidualna fizjoterapia wad postawy

Pierwsza wizyta w Osteo-Mach poświęcona jest na szczegółową diagnostykę i ocenę całościową pacjenta oraz analizę zdjęć RTG i zdjęć posturalnych. Kluczowe jest uświadomienie rodzicom i dziecku istoty problemu, wytłumaczenie i omówienie podstawowych zagadnień dotyczących biomechaniki i patomechaniki kręgosłupa i ryzyka związanego z zaniedbaniem skoliozy, które może w konsekwencji spowodować progresję wady. Zazwyczaj terapia odbywa się raz w tygodniu. W procesie terapeutycznym można wyróżnić następujące etapy:

• Określenie struktur mięśniowo – powięziowych, które uniemożliwiają lub ograniczają ruch korekcyjny – w tej części terapeuta wykonuje szereg testów klinicznych i ocenę długości mięśni.
• Praca strukturalna i funkcjonalna.
• Systematyczna ocena efektów i modyfikacja terapii w razie potrzeby.

Sesja terapeutyczna składa się z części, w której wykonywane są techniki np. pracy na żebrach poprawiającej ich ruchomość, uwalniania mięśniowo-powięziowego, techniki manualne dla tkanek miękkich. Celem tego działania jest torowanie ruchu korekcyjnego. Druga część to ćwiczenia z udziałem terapeuty np. nauka oddechu derotacyjnego, dobór indywidualnego wzorca miednicy i łopatek. Trzecia część polega głównie na nauce terapii domowej, czyli ćwiczeń, które zostały ustalone w trakcie terapii.

5-dniowy turnus FITS: Kompleksowa opieka od diagnozy, przez terapię, do zaleceń

W Osteo-Mach proponujemy także 5-dniowy turnus FITS, który obejmuje pełną diagnozę, intensywną terapię oraz zalecenia dla rodziców dotyczące pracy domowej. Zajęcia trwają 2 godziny dziennie. Podczas tego indywidualnego programu, specjaliści skupiają się na maksymalnym wykorzystaniu czasu pracy z dzieckiem i rodzicem, aby przyspieszyć proces korekcji postawy.

Poza sesjami terapeutycznymi z fizjoterapeutą, treningami kontroli posturalnej z użyciem kamery, ćwiczeniami sensomotorycznymi i rozciągającymi, rodzice otrzymują spersonalizowane wskazówki dotyczące ćwiczeń, które mogą wykonywać z dzieckiem w domu, wspierając proces terapeutyczny.

 

Co jeszcze zawiera program 5-dniowego turnusu Terapii skoliozy i wad postawy FITS? Przeczytaj: https://www.osteo-mach.pl/fits-i-turnus-wad-postawy/

Zdrowa i prawidłowa postawa ciała to efekt codziennych, drobnych działań – regularnego ruchu, dobrze dobranego plecaka, ergonomicznego miejsca do nauki i mądrego korzystania z technologii. Inwestując w te elementy dziś, chronimy zdrowie i komfort życia naszych dzieci na długie lata. Zachęcamy do kontaktu!