Równoległe leczenie wad postawy i wad zgryzu. Studium przypadku.

W naszych gabinetach często spotykamy się z pacjentami z wadami postawy. W tym artykule przedstawimy studium przypadku, w którym w wyniku dwuletniej pracy udało nam się całkowicie skorygować wadę postawy u pacjentki, jednak po wdrożeniu leczenia ortodontycznego postawa skoliotyczna i asymetrie powróciły. Przypadek ten pokazuje, jak ważne jest holistyczne podejście do leczenia wad postawy i uwzględnienie wpływu innych układów na kręgosłup.

Opis przypadku

Nasza pacjentka trafiła do nas w wieku 7 lat z podejrzeniem wady postawy z widoczną asymetrią łopatek. - Badanie posturalne wykazało znaczne napięcie mięśni po stronie wklęsłej oraz uwypuklenie żeber po drugiej stronie. Stwierdziłem asymetrię łopatek i miednicy, a test Adamsa uwidocznił rotację tułowia – wyjaśnia Stanisław Pietrzyk, fizjoterapeuta i certyfikowany terapeuta wad postawy metodą FITS w Centrum Osteopatii Osteo-Mach. Stwierdzone nieprawidłowości kwalifikowały pacjentkę do poszerzenia diagnostyki o badanie rentgenowskie. Nie chcąc narażać dziecka na promieniowanie jonizujące, wstrzymaliśmy się z decyzją o badaniu obrazowym, przystępując do terapii metodą FITS i terapii oteopatycznej.

Celem stosowanych technik manualnych było rozluźnienie napięcia w powięzi i przywrócenie prawidłowej postawy i równowagi w ciele. Korygując wzorce posturalne pacjentki, relatywnie szybko odzyskiwała symetrię. Pacjentka odwiedzała nasz gabinet regularnie, co 6 tygodni. Równolegle, wspomagająco – zgodnie z naszymi instrukcjami i zaleceniami – prowadzona była u pacjentki codzienna terapia domowa polegająca na ćwiczeniach korekcyjnych stopy i ćwiczeniach elongacyjnych, które mają na celu wzmocnienie, rozciągnięcie mięśni posturalnych i poprawę elastyczności kręgosłupa. Terapia trwała 2 lata, a jej efektem była korekcja wady postawy i uzyskanie symetrii.

 

Powrót wady postawy

- Ku mojemu zdziwieniu, kilka tygodni temu pacjentka wróciła do mojego gabinetu. Wady postawy: rotacje i asymetrie powróciły – przyznaje Stanisław Pietrzyk. Po przeprowadzeniu wywiadu okazało się, że pacjentka rozpoczęła leczenie ortodontyczne. Konieczne okazało się wznowienie prac nad korekcją wady postawy.

 

Przyczyna nawrotu asymetrii

Prawdopodobną przyczyną nawrotu postawy skoliotycznej była dynamika korekcji ortodontycznej, na którą organizm zareagował kompensacją w układzie kostno-stawowym. W organizmie człowieka, w wyniku zbyt silnego impulsu do obwodowego układu nerwowego, może dojść do kompensacji funkcji jednego układu przez inny i w konsekwencji do jego destabilizacji. Aby lepiej zrozumieć ten przypadek, trzeba wiedzieć, że na postawę ciała wpływają:

  • bodźce wstępujące (informacje sensoryczne, które docierają do ośrodkowego układu nerwowego z obwodowych receptorów czuciowych, znajdujących się w różnych częściach ciała, takich jak skóra, mięśnie, stawy i błędnik),
  • bodźce zstępujące, czyli sygnały wysyłane z ośrodkowego układu nerwowego do mięśni i innych narządów, kontrolujące ruch ciała, napięcie mięśni i pozycję stawów.

Informacje te w przypadku naszej pacjentki spływały z napięć z obszarów twarzoczaszki, wywołanych szybkim tempem ustawiania prawidłowego zgryzu aparatem ortodontycznym. U pacjentki, w wyniku korekcji wad zgryzu w obszarze szczytowo potylicznym i szczytowo obrotowym, dochodziło do przeciążeń i naprężeń, które organizm pacjentki skompensował (wyrównał) powrotem do starych wzorców posturalnych powodując nawrót asymetrii.

 

Wnioski

 Przypadek ten pokazuje, jak istotne jest holistyczne podejście do leczenia. - Nie chodzi o to, aby podważać zasadność którejkolwiek ze wskazanych w tym przypadku terapii. Z całą stanowczością podkreślam, że leczenie ortodontyczne jest równie ważne, jak leczenie wad postawy – podkreśla Stanisław Pietrzyk. - Leczenie ortodontyczne może być prowadzone równolegle z fizjoterapią. Warto jednak zadbać o koordynację takich działań i o dostosowanie ich tempa do możliwości kompensacyjnych organizmu pacjenta tak, aby efekty pracy jednego specjalisty nie przynosiły strat w innym obszarze, objętym terapią drugiego specjalisty.