Lato to druga po zimie pora roku, w której na izby przyjęć, a później do ortopedów i fizjoterapeutów trafia spora ilość pacjentów z urazami mięśni, z zerwanymi lub naderwanym więzadłami i powięziami. Zimą „winne” wszystkiemu są narty, latem rowery i łyżworolki. Stawiamy tu duży cudzysłów, bo oczywiście to nie sport, tylko przygotowanie (a właściwie jego brak!) naszego ciała do uprawiania sportu – jest sednem problemu.

 

Rozgrzewka – dlaczego nie możemy o niej zapominać?

Do aktywności fizycznych często podchodzimy na „hop hurra”. I o ile dbamy o „jako taką” konserwację wyciągniętych z piwnicy czy strychu zakurzonych sprzętów sportowych, to niestety zapominamy, że podobnego przygotowania do ruchu wymagają nasze zastygłe mięśnie. Tymczasem rozgrzewka to podstawa – przypomina Stanisław Pietrzyk, fizjoterapeuta, specjalista terapii manualnej kręgosłupa i kończyn w Centrum Osteopatii Osteo-Mach:

– Dzięki rozgrzewce podnosimy ciepłotę naszego ciała i uelastyczniamy tkankę łączną, a zwłaszcza mięśnie, więzadła i stawy. Włókna mięśniowe kurczą się szybciej i mocniej, i w efekcie poprawia się ruchomość kończyn. Tak przygotowany układ mięśniowy, stawy i więzadła są nawet o 75% mniej podatne na kontuzje – podkreśla specjalista.

Nie zawsze rozgrzewka uratuje nas przed kontuzją. Czasami wystarczy źle postawiona noga, gwałtowny ruch lub zatrzymanie, zbyt duże obciążenie czy faul w sporcie kontaktowym i… uraz gotowy. Towarzyszy mu najczęściej nagły, kłujący ból, siniak, obrzęk, tkliwość miejsca urazu, a jeśli urazowi uległ na przykład mięsień dwugłowy – ograniczona ruchomość nogi.

 

Urazy mięśni – rodzaje i metody leczenia

Ból może oznaczać kilka różnych urazów – od lekkiego stłuczenia, przez naciągnięcie i naderwanie, aż po najtrudniejsze w leczeniu zerwanie. Wyjaśniamy, czym różnią się wymienione urazy i jakie są zalecane metody leczenia, na przykładzie mięśnia dwugłowego uda – jednej z najczęstszych kontuzji, z którą pacjenci zgłaszają się do lekarza i fizjoterapeuty.

• Lekkie stłuczenie mięśnia – to uszkodzenie tkanki podskórnej i naczyń krwionośnych. Do tego typu urazu najczęściej dochodzi w wyniku upadku lub uderzenia, a więc u osób uprawiających sporty kontaktowe. Leczenie stłuczenia ogranicza się do odpoczynku, czasowej rezygnacji lub ograniczenia aktywności fizycznej i podaniu leków przeciwbólowych lub aplikacji na skórę chłodzącego i przeciwbólowego żelu lub okładu.
• Naciągnięcie mięśnia – oznacza zerwanie mniej niż 5% jego włókien, czemu towarzyszy stan zapalny. Przyczyną urazu jest często nagły ruch (np. trening bez rozgrzewki) lub przeciążenie podczas ćwiczeń lub pracy. Do naciągnięcia mięśnia często dochodzi także w wyniku zbyt mocnego rozciągnięcia lub uderzenia w napięty mięsień.
• Naderwanie mięśnia – jeśli podczas urazu dojdzie do przerwania ponad 5% mikrowłókien mięśnia, noga boli, pojawia się stan zapalny, ruchomość kończyny jest ograniczona, a dodatkowo obserwujemy skurcze mięśnia i wgłębienie w uszkodzonym miejscu i zgrubienie wokół urazu.
• Zerwanie mięśnia dwugłowego uda – to uszkodzenie wszystkich lub niemal wszystkich włókien oraz naczyń krwionośnych i nerwów. Urazowi towarzyszy przeszywający ból i charakterystyczny odgłos zrywanych tkanek miękkich (chrupnięcie lub kliknięcie). Osoba, która doznała takiego urazu, traci kontrolę nad mięśniem. Konieczna jest natychmiastowa wizyta u lekarza i najczęściej zabieg, który poprzedzony jest badaniami obrazowymi – USG i RTG. Leczenie operacyjne polega na znalezieniu oderwanego przyczepu ścięgna i przyczepieniu go we właściwe miejsce.

 

Jak odróżnić naciągnięty mięsień dwugłowy uda od naderwanego?

Możemy to ocenić po stopniu ograniczenia sprawności ruchowej. Po naciągnięciu, któremu również towarzyszy silny ból, wciąż jesteśmy w stanie wykonać pełny ruch kończyny, co nie uda się z naderwanym mięśniem dwugłowym uda. Diagnozę zawsze należy jednak pozostawić specjaliście!

Zabiegi fizjoterapeutyczne w leczeniu zachowawczym urazów tkanek miękkich

Leczenie urazów może być wspierane zabiegami fizjoterapeutycznymi, które mają na celu przyspieszenie regeneracji włókien mięśniowych, uśmierzenie bólu i pobudzenie krążenia, a także wzmocnienie uszkodzonego mięśnia. W Centrum Osteopatii Osteo-Mach wykorzystujemy do tego wiedzę z zakresu terapii manualnej, treningu proprioceptywnego, suchego igłowania czy innych metod mechanoterapii.

– Formę pracy dobieramy indywidualnie, w zależności od potrzeb pacjenta – wyjaśnia osteopata Tomasz Mach. – Przykładowo, przy ograniczonej ruchomości danego obszaru ciała, zaczynamy od pracy strukturalnej, w czasie której terapeuta pracuje z tkankami, które uległy dysfunkcji. Stanowi ona „furtkę” umożliwiającą przejście do następnego etapu usprawniania, jakim jest trening funkcjonalny. W pracy funkcjonalnej staramy się odtworzyć utraconą funkcję, z wykorzystaniem ćwiczeń oraz zadań domowych – dodaje T. Mach.

Poznaj wszystkie zastosowania fizjoterapii ortopedycznej i umów się na wizytę u fizjoterapeuty.